Ty, który wchodzisz... czyli praca w fabryce

Dzisiaj opowiem Wam o doświadczeniu, jakie wyniosłam z fabryki Mitsubishi Denki w Shizuoce, gdzie pracowałam od marca do maja. Jest jedną z trzech, jakie wykonywałam, więc na tej podstawie sporządziłam mały ranking. W poniższej tabelce możecie zobaczyć ocenę owej pracy w sześciu kategoriach - omówię je poniżej, ale przede wszystkim opiszę swój dzień pracy oraz to jak udało mi się ją znaleźć :) 

Poziom języka japońskiego	★☆☆☆☆
Poziom języka angielskiego	★★☆☆☆
Dni wolne	★★☆☆☆
Zarobki	★★★★☆
Atmosfera	★★★☆☆
Trudność	★★★★☆

Zacznijmy od początku

Przyleciałam do Japonii w lutym i od razu zaczęłam szukać mieszkania, bo to była dla mnie najpilniejsza kwestia. W międzyczasie szukałam też pracy, korzystając z darmowych gazet z ofertami pracy (więcej info na zaprzyjaźnionym blogu TUTAJ) oraz wykorzystując pośredników pracy (o tym pisałam TUTAJ). Udało się nie bez pomocy. Znajomi poznani w Shizuoce pomagali mi najpierw w znalezieniu odpowiednich ofert w pośredniaku (pod względem wypłaty, moich preferencji oraz "gaijinoprzyjazności" miejsca pracy), wiele z nich odpadło już we wstępnym etapie selekcji. Potrzebowałam też pracy "na już", bo pieniądze topniały mi błyskawicznie - jestem antytalentem w planowaniu wydatków. Dziwię się jak w ogóle udało mi się przetrwać ten okres. Zasługa na pewno nie jest po mojej stronie, ale ludzi, którzy wyciągnęli do mnie rękę, gdy tego potrzebowałam. Jeden z nich - Japończyk K. - dzwonił do wybranych firm w moim imieniu i jemu zawdzięczam rozmowy kwalifikacyjne, na które udało mi się umówić. Ja w tamtym czasie byłam świeżo po zdaniu N3 w grudniu, ale nie miałam jeszcze wyników, a mój mówiony japoński daleki był od ideału. Ledwie dało się mnie zrozumieć, gdy dukałam, bez przerwy przerywając i korzystając ze słownika. A rozmowy w cztery oczy zawsze są łatwiejsze, niż telefoniczne.

Zatem wylądowałam na rozmowie kwalifikacyjnej w hakengaisha, powypełniałam tabelki, ankiety i co tam mieli ciekawego. Pogadałam sobie, dostałam kubek zielonej herbaty, miło było. I tak jak u nas na koniec rozmowy dostałam wiadomość, że jak będą zainteresowani to zadzwonią. Czekałam tak długo, że aż straciłam nadzieję i myślałam na poważnie nad powrotem do Polski. Ale... W końcu... Dostałam telefon! Na kolejne spotkanie z pośrednikiem >.< Zabrał mnie do restauracji szybkiej obsługi i zapłacił za moje picie, a spotkanie zostało zorganizowane w celu omówienia warunków pracy. Lista różnych rzeczy, o których on musiał mi opowiedzieć, a ja odznaczyć je na liście. Gdy już na wszystko się zgodziłam i fajnie, fajnie - on postanowił umówić się na kolejne spotkanie. Tym razem w celu pokazania mi mojego przyszłego miejsca pracy.

Jakie było moje pierwsze wrażenie?

Nigdy nie sądziłam, że wyląduję w więzieniu

Dokładnie takie. Nigdy wcześniej nie zwiedzałam fabryki, nie wiedziałam, czego się spodziewać. Jak już to oczyma wyobraźni widziałam obrazy, jak z filmu "Wkręceni", czyli sielanka kompletna. No bo Japonia, taka nowoczesna i przyjazna... Ta... O naiwności xD Zajechaliśmy sobie na parking, który widać na zdjęciu na szczycie artykułu. Ja zostałam przy samochodzie, pan pośrednik poszedł coś tam dogadać. Tymczasem z megafonu leciała muzyczka i komendy... Właśnie trwała poranna rozgrzewka. Na środku placu jakiś pracownik cisnął na skakance, inny się rozciągał. Nie wyglądało strasznie i próbowałam się pocieszać, że może nie będzie tragedii. Dostałam buty na zmianę, czapkę z daszkiem oraz ochronną kurtkę i mogliśmy wejść do środka. Ciemnawo tak jakoś, hala bardziej przypominała scenerię z horrorów, albo filmów sensacyjnych. Ponura jak nie wiem. Pokazano mi jakieś urządzenie tuż przy wejściu, na które musiałam stanąć i potem nacisnąć guzik, aż nie zaświeci się kropka na zielono. Wytłumaczono mi, że tak będę robić co rano, a potem kółkiem będę musiała odznaczyć się na liście. Po co? Tego już nie wiem. Przeszliśmy dalej. Tam pokazano mi "niewolnicze bransoletki", które też trzeba założyć na nadgarstek, podłączyć i nacisnąć guzik, a potem się odznaczyć. Kolejna lista obecności (trzecia już) na stawianie tym razem kresek na tablicy z ogłoszeniami.

Jak wyglądała hala, w której miałam pracować? Bardzo duża, pięć linii z taśmami, po których przesuwały się zielone płyty, w które pracownicy wciskali kable, czipy itp małe pierdółki. Wpatrzeni w to, co robią wyglądali trochę jak zombie. Myślałam, że są tak skupieni na swoim zadaniu, że nawet nie zauważyli naszej wizyty (później okazało się, że to bzdura, ale o tym za chwilę :P) Na pytanie, co sądzę o swoim stanowisku pracy... Musiałam mieć bardzo niewyraźną minę, bo widziałam, że w moje "w porządku" nie uwierzył. Jednak pomimo, że wszystko mnie tam przytłaczało - uparcie powtarzałam, że biorę tę robotę. Tylko na miesiąc, co od razu dodałam, bo nie uważałam, że wytrzymam tam dłużej.

Pierwszy dzień pracy, później tydzień, miesiąc i dwa

Stało się inaczej. 

Chociaż dość miałam już pierwszego dnia. Mimo, że poprzedniego dnia otrzymałam instrukcję, z którego przystanku mam wsiąść w autobus i gdzie wysiąść to okazało się, że mój opiekun... pomylił i autobusy, i nawet stacje. Mój autobus odjeżdżał spod stacji Shizuoka, a ja zostałam wysłana przystanek dalej do Higashi-Shizuoka. Na szczęście przyjechałam tam znacznie wcześniej i wystarczająco szybko zrozumieliśmy, że do pracy raczej nie dojadę, więc musiałam wysiąść i poczekać, aż zostanę odebrana samochodem. W Polsce nie ma takich firm, nikt nigdy nie kłopotałby się opieką do tego stopnia. A dla mnie było to bardzo wygodne, bo zupełnie nie wiedziałam gdzie zostałam wywieziona, ani gdzie znajduje się moja praca.

Później wcale nie było lepiej. Dostałam mundurek - siatkę na włosy, bluzę, spodnie, czapkę i dwie pary butów. Wszystko okropne, bo całkiem plastikowe i nie przepuszczające powietrza. I nie było nawet mowy, że mogłabym nosić coś innego... Oprócz bezustannego pocenia się, nogi się obcierają i zaczynają zwyczajnie śmierdzieć. Najgorzej było jak zaczęły się podnosić temperatury. Bezustannie ignorowałam polecenia, abym nie podwijała rękawów. W dodatku koleżanka-Japonka, która poszła za moim przykładem też dostała burę. Ja to zignorowałam, ona posłusznie zaprzestała "buntu". Ale to już jest maj, wróćmy do marca...

Wstawałam o 6.00, aby dojechać przed 8.00. Potem przebieranie się w mundurek (dostałam własną szafkę i miejsce na buty), potem odznaczenie na 3 listach, a na początek pracy - 15 min rozgrzewki. Z głośników leciała muzyka i damski głos wydający polecenia. Na początku trochę było mi głupio, bo w moim mózgu jedynym miejscem do ćwiczeń jest sala gimnastyczna, ewentualnie park, a raczej nie praca. Później zrozumiałam, że jest mi to jednak niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. Co się działo następnie?  Pierwszego dnia mogłam poćwiczyć w osobnym miejscu. Miałam tablicę i 6 elementów, które musiałam umieścić w odpowiednich otworach w ciągu 15 s. Brzmi łatwo. Nawet było wykonalne, gdy tablica leżała w jednym miejscu. Jednak mój czas wahał się od 15-16 do 25 s. Tylko, że przy taśmie mam jedynie 15 s. I ani jednej więcej. Spóźniam się raz, drugi, trzeci i okazuje się, że "włażę" na osobę pracującą obok. Na szczęście mogłam wołać do pomocy lidera linii (ラインリーダー). Przez pierwszy tydzień niemal ode mnie nie odchodził. Było to strasznie frustrujące. Starałam się jak mogłam, ale jednoczesne używanie obu rąk i synchronizacja całkiem mi nie wychodziła. W końcu wypracowałam sobie własną metodę i zaczęłam się wyrabiać (ale odbiegało to od "najwłaściwszej metody", więc bez przerwy słyszałam "reprymendy", gdy mnie ktoś na tym przyłapał >.< Najbardziej irytujące było to, że ludzie, którzy mnie pouczali udawali, że ja nie wiedziałam jak mam to robić i od teraz oczywiście będę stosować "najwłaściwszą metodę"). Wystarczył mi tydzień, aby wbić się w rytm. Potem oczywiście od czasu do czasu zdarzały mi się gorsze dni, ale ogólnie wyrabiałam swoją normę. Ba! Po pierwszym miesiącu zaczęło mi się nudzić. Mogłam odchodzić od swojego miejsca pracy, porozciągać się, albo chodziłam wzdłuż linii, gdy zauważyłam, że brakuje jakiegoś elementu. Tak, że jeśli ktoś się na taką pracę zdecyduje to niech się nie załamuje na początku. Później będzie lepiej :)

Rutyna

Rutyna jest największą wadą tej pracy. Robi się prawie 2 tys tablic dziennie, a na każdej 6-7 elementów. Nawet jak się myśli o tym jak o grze to w końcu człowiek zaczyna się nudzić. W ciągu dnia też za bardzo nic się nie zmieniało. 6.00 pobudka, do 8.15 ćwiczenia, do 12.00 praca, pomiędzy 12.00 a 12.45 przerwa na lunch, potem praca do 15.00 i ćwiczenia przez 15 min. Koniec o 16.55, bo 5 min przeznaczonych jest na sprzątanie. No chyba że dostało się nadgodziny. To może się zdarzyć po przepracowaniu pierwszego miesiąca, wtedy też ja musiałam zmienić białą czapkę żółtodzioba na niebieską dla normalnego pracownika. Jak wyglądają nadgodziny? To może być dodatkowa sobota, albo dodatkowe 2h w ciągu normalnego dnia pracy. Wtedy po 15 min przerwy zostaje się do 19.15. Niestety nie jest tak jak w Polsce, że po przekroczeniu 40h pracy w tygodniu odbiera się je w następnym. Tu decydując się na nadgodziny ma się mniej odpoczynku. Z pracującą sobotą miałam tylko niedzielę wolną, a to za mało, żeby zregenerować baterie. Biorąc też pod uwagę, że dojeżdżałam 1,5h w jedną stronę i sama musiałam sobie robić lunche - po każdym dniu padałam na twarz. 8h albo 10h, kiedy stoi się jak kołek w jednym miejscu? Nogi zaczynają puchnąć. Bolą potwornie na początku. Do chodzenia nawet po 15h dziennie byłam przyzwyczajona, bo wcześniej miałam w Polsce taką pracę i do domu musiałam dojść 20 min od przystanku. A i tak nogi bolały. To całkiem, co innego. Jest ciężej. Poza tym bezczynność. Niby się pracuje, ale to tak nudne, że mózg nie poświęca temu zadaniu wiele uwagi. Najbardziej męczyło mnie to, że nie mogłam wykonywać w tym czasie żadnego innego zadania - oglądać tv czy choćby słuchać muzyki (chociaż od czasu do czasu puszczali nam coś, co przypominało podkład muzyczny z gier typu Mario Bros z lat 90.). W dodatku w fabryce pracuje zespół ludzi - jest się elementem całości, więc trudno brać wolne. A z drugiej strony ma się te same dni wolne, co reszta narodu japońskiego typu Goldeen Week itp.

Pensja i udogodnienia

Ja zarabiałam 1050 yen na godzinę i 1300 yen za godzinę w czasie nadgodzin. Już sama pensja podstawowa w takim rozrachunku wynosi trochę ponad 200 tys yen. A jeśli dodać do tego nadgodziny, które można brać nawet 2 razy w tygodniu... To człowiek może dojść do ok 250-270 tys. To dużo. Tylko jest jak zombie :P Co jeszcze ma do zaoferowania fabryka? Zazwyczaj zwracają cały koszt lub tak jak w moim przypadku część kosztu dojazdu do pracy. W Japonii to podstawa, po której można rozpoznać pracę "wartą zachodu" od byle jakiej. W rozmowach z koleżankami dowiedziałam się też, że możliwe jest staranie się o mieszkanie wynajmowane od pracodawcy. Jest ono wtedy znacznie bliżej miejsca pracy (ok. 15 min spacerkiem) i koszty są też mniejsze. W dodatku japońskie fabryki, które narzekają na brak rąk do pracy bardzo chętnie zatrudnią też pracownika na umowę o pracę, a co za tym idzie - chętnie przejdą z takim z wizy zwiedzaj i pracuj na normalną wizę pracowniczą. Jeśli ktoś planuje zostać dłużej, niż rok to to jest niezły wybór.

Plusy

Minusy

dobra pensja (człowiek utrzyma się bez problemu, a i jeszcze na wycieczkę starczy) znajomość języka japońskiego wystarczy na minimalnym poziomie język angielski komunikatywny - jeśli nie znamy japońskiego to inni obcokrajowcy tam pracujący wprowadzą nas w nasze zadania. W mojej pracy byli głównie Filipińczycy, ale też Brazylijczycy i Chińczycy. możliwość dostania tańszego mieszkania praca z godzinami w pełnym wymiarze zwrot całych albo częściowych kosztów za dojazd dobra atmosfera pracy - pracuje wiele bardzo różnych ludzi, więc każdy znajdzie kogoś z kim  się dogada unormowane godziny pracy

mała ilość osób japońskojęzycznych, bo większość to imigranci, więc trudniej ćwiczyć język trudno o branie dodatkowego wolnego poza dniami ustawowo wolnymi praca jest ciężka i nudna

A Wy co o tym myślicie? Dalibyście radę? Czy taka praca całkiem znajduje się poza kręgiem Waszych zainteresowań?

Jak zostać maiko (choć na chwilę)?

Gejsze to, oprócz samurajów, jeden z najbardziej rozpoznawalnych znaków Japonii. Każdy je kojarzy - jedni mniej, inni bardziej. Są przede wszystkim symbolem Kioto, gdzie do tej pory jeśli ma się ogromne szczęście to można spotkać je przechadzające się po wąskich uliczkach dzielnicy Gion. Chyba większość japonofilek i japonofili chciałoby mieć możliwość spotkania z "prawdziwą gejszą", co jest rozrywką dość drogą. Innym marzeniem, zwłaszcza damskiej części, może być chęć wcielenia się w takową sztukmistrzynię (wolne tłumaczenie słowa geisha 芸者, czyli 芸 sztuka i 者 osoba). I właśnie o tym chciałbym dzisiaj napisać.

Będąc w Kioto odwiedziłam bowiem studio fotograficzne, które wśród swoich usług miało możliwość pozowania w strojach oiran (花魁), maiko (舞子), czy gejszy (芸者). Jako, że charakterystyka poszczególnych trzech grup artystek zabrałaby za dużo czasu to skupię się przede wszystkim na różnicy w stroju (odnośniki do artykułów z wiki na dole).

Udało mi się znaleźć w internecie idealny obraz ukazujący owe różnice.

 Oiran

Jak widać strój oiran jest najbardziej barwnym i ozdobnym. Z tego powodu o nich mówi się jak o kolorowych kwiatach, a o gejszach jak o skromnych wierzbach. Kimono oiran może się składać z kilku, bądź kilkunastu warstw, a jego wzory były bogate w wyszukane ornamenty. Wiązały pas obi z przodu, co miało pomóc im w szybkim zdejmowaniu i zakładaniu stroju. Poza tym nosiły buty na znacznie wyższym koturnie, nawet od maiko. Ich fryzura też przyćmiewa ozdobnością, nawet maiko. We włosy mają wpiętych osiem albo więcej szpil i grzebieni. Twarz podobnie jak maiko i gejsze mają pobielone, ale czerwienią malują tylko dolną wargę.

Maiko

Kimono maiko również ma piękne wzory, ale nie nosi ona aż tylu warst, co oiran. Pas obi ma związany z tyłu tak, aby jego koniec swobodnie zwisał, niczym ogon egzotycznego ptaka. Włosy są kunsztownie związane i ozdobione spinkami w kształcie m.in. kwiatów. Buty są na wysokim koturnie, bardzo utrudniają ruch. Twarz jest pobielona, a usta pomalowane na czerwono.

Gejsza

I gejsze! Kiedy przeciętny zjadacz chleba o nich myśli to w wyobraźni widzi jednak obraz maiko, a to jest jednak różnica. Stój gejszy jest najskromniejszym z całej trójki. Ich kimono czy fryzura nadal są ozdabiane i kunsztowne, ale nie są już tak bogate, bowiem gejsza jest już pełnoprawną artystką, a nie artystką na szkoleniu jak maiko i nie musi już ozdobami maskować braków w warsztacie. Również malują twarze na biało, a usta na czerwono. Ich kimono dobierane jest według zasad okitsuke, czyli wedle okazji i pory roku.

Sesja zdjęciowa

Na sesję najlepiej się umówić przez internet, bądź telefonicznie, bo w szczycie turystycznym możemy być zmuszeni czekać na swoją kolej. A tego nie chcemy, gdyż temperatury w Kioto latem sięgają ok. 32-38 stopni. W dodatku jest duszno, a w lipcu trwa pora deszczowa tsuyu, więc może jeszcze padać. Ja skorzystałam z zakładu "Maika" w Gion, gdyż mieli sezonową obniżkę cen ^^ Jako, że był to lipiec i ostatnie kilka dni padało, a i w dniu, w którym tam poszłam bywało dość pochmurnie to nie kłopotałam się rezerwacją. Nie spodziewałam się oblężenia tego miejsca. Okazało się, że się myliłam i niewiele brakowało. Oprócz mnie kręciło się sporo klientów. 

Pierwsze, co musiałam zrobić to wybrać plan. Który strój chciałam założyć, a także ile zdjęć/płyt potrzebowałam oraz czy chciałam wyjść poza studio, skorzystać z usług riksiarza? Z tego, co zauważyłam to tylko w "Maice" posiadają tak rozbudowany podział, gdzie najtańsza z metamorfoz w promocji wynosi ok. 250zł. Na polskie standardy to dużo, ale według mnie naprawdę warto. Samo doświadczenie jest bardzo ciekawe, a pamiątka na całe życie bezcenna. Ja wybrałam plan za 10 000 yen (ok. 380 zł), gdzie oprócz pełnej stylizacji dostawałam 4 wydrukowane zdjęcia oraz mogłam wyjść na spacer poza obszar studia. Żałuję teraz, że nie spytałam, czy mogłabym zrobić kilka zdjęć podczas metamorfozy, ale byłam zbyt przejęta. Wybaczcie :P

Jak już zdecydowałam, że chcę zostać maiko to zaprowadzono mnie na piętro, gdzie mogłam schować swój aparat fotograficzny, portfel, telefon itp cenne rzeczy do szafki na kod stojącej na korytarzu. Potem weszłam jeszcze wyżej do pokoju z kimonami, gdzie jedna z dziewczyn z obsługi pokazała mi, z których kimon mogę wybierać. To chyba było najtrudniejsze zadanie. Najładniejsze fioletowe kimono było już zajęte, ale kusiło mnie na równi jeszcze czerwone i złote. Kiedy przeszłam przez tą próbę - poszłam do przebieralni. Dostałam bieliznę pod kimono, ale niestety mój stanik nie nadawał się do noszenia, bo by wystawał. Odsłaniana jest część ramion i plecy, więc należy dobrać sobie taki, aby pozostał ukryty - najlepiej jakiś sportowy, który jeszcze dodatkowo spłaszczy :P W dodatku szafka w przebieralni nie była darmowa, więc należy sobie przygotować 100 yenówki (z tego, co pamiętam to potrzebne są dwie). W kimonowej bieliźnie i tabi na stopach szukamy kogoś z obsługi.

Kolejny etap to makijaż, a na który ja musiałam poczekać, bo obydwie makijażystki były zajęte. Na szczęście niedługo i już siedziałam na niskim stołeczku. Musiałam niestety zdjąć okulary, a nie przygotowałam szkieł kontaktowych, więc cała przygoda stała się dość zabawna. Pani makijażystka pędzlem jak do malowania ścian pomalowała moją twarz, szyję i plecy białą farbą, a potem wyregulowała kredką i pędzlem moje brwi, na czerwono pomalowała usta. W kąciku oczu też namalowała mi czerwone kropki. Efekt był niesamowity. Moja twarz straciła trochę na ostrości, nie wyróżniała się też tak swoją europejskością. Spodobało mi się bardzo :D

Potem fryzjerka założyła mi pół-perukę, gdzie aby nadać jej bardziej naturalny wygląd wczesała część moich włosów. Całość ozdobiła kanzashi.

Tak przygotowana mogłam iść na sesję fotograficzną. Pani fotograf działała mega sprawnie i szybko. Sesja w studiu nie trwała długo, a zdjęcia które potem dostałam mimo wszystko wyglądały genialnie. Kobieta zna się na tym, co robi. Upozowała mnie i wydawała proste instrukcje: patrz tu, odwróć głowę, pochyl ramię do przodu itp. Nie pamiętam, czy mówiła po angielsku, ale ja do wszystkich mówiłam po japońsku, więc możliwe, że mi też po japońsku odpowiadała. Dostałam 4 zdjęcia z sesji - jedno z parasolem, dwa z wachlarzami (wygląda jakbym tańczyła) i jedno jak klęczę prezentując rękawy. Są tak ładne, że do tej pory nie potrafię się na nie napatrzeć :P Mam wrażenie, że PhotoShop tam musiał pójść w ruch, bo wątpię, żebym aż tak ładnie mogła wyjść na zdjęciu xD Zrobiła mi też kilka zdjęć moim własnym aparatem i te już nie były, aż tak olśniewające stąd powyższy wniosek :P Ale może się mylę i miała lepsze warunki w środku studia? Bo te robione moim aparatem były już w holu i na zewnątrz. Obok jest jedno z nich.

Po zakończonej sesji z fotografem mogłam w obstawie wyjść na zewnątrz. I tu zaczęła się ta zabawna część. Po pierwsze brak okularów. Jestem ślepa jak kret bez nich, o czym uprzedziłam moją przewodniczkę. Musiała mnie ostrzegać przed nierównościami terenu, a także łapać, gdy jednak mimo wszystko, na czymś się potknęłam ^.^; Zadania wcale nie usprawniały mi te buty na wysokim koturnie. Są ścięte z przodu i bardzo łatwo, naciskając na palce, polecieć na twarz. Oczywiście moja towarzyszka miała za zadanie robić zdjęcia podczas tego spaceru, ale ona raczej nie była zawodową fotografką. To bardziej ja przejawiałam inicjatywę, co do pozowania. Ona bardziej pokazywała mi trasę do i z świątyni, która była w moim palnie. Ale mimo to kilka zdjęć jest naprawdę ładnych :)

Co mogę jeszcze powiedzieć? Jedna z najlepszych rozrywek w Japonii, a może nawet najlepsza. Pamiątka na całe życie, a może i jeszcze dłużej - moje wnuki będą miały się, czym chwalić xD Ja polecam gorąco każdemu, kto się do Japonii wybiera. A wy co o tym myślicie? Może ktoś już próbował, albo zna inne studio?

Ceny

	Maika	Yumekoubou	Kireikan
Oiran	9,000 (8,000) - 36,000 (24,000) yen	10,800 yen	13,000 yen
Maiko	7,500 (6,500) - 42,000 (30,000) yen	10,260 yen
Gejsza	9,000 (8,000) - 36,000 (24,000) yen	13,500 yen

Więcej o oiran, maiko i gejszach:
Oiran 
Gejsza 
Maiko 

Biuro podróży HIS Poland, które również oferuje kontakt z studiami w Osace i Kioto:
studio w Kioto
studio w Osace 

Bezpośrednia strona studiów z Osaki i Kioto:
Kireikan w Osace (niestety tylko po japońsku =.=)
Yumekoubou w Kioto (strona po angielsku)
Maika w Kioto (ang.)

Gion Matsuri (祇園祭り) część 1

Yasaka Jinja w Kioto (八坂神社, 京都)

Gion matsuri... 

... czyli 祇園祭り z Kioto jest jednym z najbardziej znanych i największych festiwali japońskich. Już jego długość - trwa bowiem cały lipiec - robi wrażenie. W tym czasie jest dostępnych wiele wydarzeń z nim związanych. Główne z nich odbywają się w chramie Yasaka Jinja (八坂神社) oraz dzielnicy Gion (祇園), chociaż całe Kioto poddaje się festiwalowemu nastrojowi. Ze względu na swoją długość podzielony on jest na dwa okresy "wczesnofestiwalowy" (saki matsuri 前祭) i "pofestiwalowy" (ato matsuri 後祭), a dniem kulminacyjnym tych okresów jest 17 i 24 lipca, gdy odbywa się parada trzydziestu trzech wozów. Inną nazwą tego festiwalu (albo drugim festiwalem odbywającym się w tym samym czasie) jest Festiwal Składanych Parawanów, czyli Byoubu Matsuri (屏風祭). Można wtedy podziwiać pięknie zdobione składane parawany i oraz inne skarby, które były dziedziczone przez wieki i są wystawione na widok publiczny.

Źródło

W 869 roku w czasie, gdy stolicą Japonii było Kioto - kraj został dotknięty okropną plagą. W nadziei na ratunek z niebios ówczesny cesarz wysłał posła do chramu Yasaka i nakazał rozpoczęcie intensywnych modlitw w tej intencji. Polecił również ustawienie 66 halabard reprezentujących 66 prowincji w kraju. Dlaczego wybrano akurat ten chram? Wierzono bowiem, że czczony w niej Gozu-Tennou (牛頭天王) to inaczej nazywany Brat Bogini Słońca (Susanoo No Mikoto 素戔嗚尊) i jego duch pozostawał w kilku świętych powozach należących do chramu. Miał on też mieć szczególną moc mogącą zwalczyć zarazę, dlatego owe powozy zostały zaciągnięte przez młodych mężczyzn do centrum miasta, a także do pobliskich gospodarstw. W efekcie rytuałów lud został pobłogosławiony i plaga odpuściła. Z wdzięczności Kiotojczycy postanowili w roku 970, że od tej pory przeprowadzać będą tą ceremonię, co roku. Jedynie wojny w późnej części XV wieku uniemożliwiły im kontynuowanie tradycji.

Ludzie od początku starali się dodać atrakcyjności widowisku parad wozów. W okresie rządów Tokugawów w XVII wieku zostały one ozdobione skarbami i ozdobami przywiezionymi z Chin, Persji, Korei, Holandii, Francji i wielu innych krajów.

Plan przebiegu festiwalu

Przed wyjazdem do Kioto szukałam długo planów przebiegu Festiwalu Gion, ale wszędzie podawano tylko ogólne informacje. O tym kiedy odbędą się parady dowiedziałam się tuż przed wyjazdem, więc niestety nie mogłam wziąć w nich udziału :( Większe i mniejsze wydarzenia odbywają się przez cały miesiąc lipiec, ale oto lista tych najważniejszych:

Sakimatsuri　前祭	Atomatsuri　後祭
2 lipiec - Kujitori-Shiki (くじ取式) Jest to ceremonia losowania kolejności wozów, które przejadą podczas parady. Odbywa się w obecności burmistrza Kioto oraz organizatorów festiwalu.	21-23 lipiec Atomatsuri Yoiyama (後祭宵山) Kolejny zestaw platform przystrojonych latarniami możemy oglądać na ulicach Kioto. Tak samo jak wcześniej mamy też możliwość podziwiania ozdób, jakie zostaną później na nich wykorzystane w specjalnie przygotowanych do tego pomieszczeniach.
10 lipiec, południe - Omukae-Chouchin (お迎え提灯) "Latarnie Powitalne" - parafianie chramu Yasaka wychodzą z latarniami zawieszonymi na długich bambusowych kijach na powitanie świętych powozów. 10 lipiec - Mikoshi-Arai (神輿洗) "Rytuał oczyszczenia świętych powozów" - Najważniejsze powozy, nazywane mikoshi, jeszcze przed ozdobieniem zostają przyprowadzone nad brzegi rzeki Kamogawa przy moście Shijou, gdzie główny kapłan dokonuje ceremonii oczyszczenia.	24 lipiec, godz. 9.30 Atomatsuri Yamahoko-Junkou (後祭山鉾巡行) "Parada platform" - Parada 10 platform odbywa się wzdłuż ulic Oike, Kawaramachi oraz Shijou. 24 lipiec Hanagasa-Junko (花傘巡行) "Parada parasoli ozdobionych kwiatami" 24 lipiec Kankousai (還幸祭) "Procesja świętych palankinów" - Ok. godz. 17.00 trzy mikoshi zostają poniesione na ramionach młodych mężczyzn do Yasaka Jinja.
14-16 lipiec - Sakimatsuri Yoiyama (前祭宵山) Chodniki oraz festiwalowe platformy są pięknie ozdobione latarniami. Wieczorami są one oświetlane, a gra muzyków z wozów rozbrzmiewa w powietrzu. Przy każdym powozie jest przygotowany pokój, w którym można zobaczyć skarby, jakimi będzie ozdobiona podczas parady. Na niektóre jest też możliwość wejścia za odpowiednią opłatą.	28 lipiec Mikoshi-Arai (神輿洗) "Rytuał oczyszczenia świętych palankinów" - Oficjalne zakończenie festiwalu Gion. Mikoshi są przeniesione nad rzekę przy moście Shijou i dokonuje się ceremonia oczyszczenia. Potem z powrotem odniesione zostają do chramu Yasaka i czekają tam do przyszłego roku na kolejne Gion Matsuri!
17 lipiec, godz. 9.00 Sakimatsuri Yamahoko-Junkou (前祭山鉾巡行) "Parada platform" - Parada 23 platform prezentowana jest wzdłuż ulic Shijou, Kawaramachi, oraz Oike. Piękne dekoracje wyglądają jeszcze bardziej olśniewająco, gdy dopisze pogoda i jasne, letnie słońce. 17 lipiec - Shinkousai (神幸祭) "Procesja świętych palankinów" - Ok. godz. 16.00 trzy mikoshi zostają poniesione na ramionach młodych mężczyzn od Yasaka Jinja. Każdy z nich uważa swoją pozycję za ogromny zaszczyt.

Trasa parady platform na Sakimatsuri 

Trasa parady platform oraz parady Hanagasa na Atomatsuri

Przed i po festiwalu? Odrodzenie tradycji

Tak jak wspominałam wcześniej Festiwal Gion możemy podzielić na dwa okresy: wczesnofestiwalowy i pofestiwalowy. Każdy z nich ma swoje własne parady platform i pochody z mikoshi.

Czas festiwalu w japońskiej tradycji to taka magiczna chwila, kiedy bóstwo zamieszkujące konkretną świątynię postanawia opuścić swoją samotnię i ruszyć do ludu. Aby tego dokonać kami (神 - bóstwo) ze świątyni głównej zostaje przetransferowane do świątynki przenośnej, czyli mikoshi. Festiwal rozpoczyna się, gdy bóstwo zmienia miejsce zamieszkania, a kończy kiedy wraca ono do oryginalnego. Zatem najważniejsze rytuały, jakie się wtedy odbywają to powitanie i pożegnanie kami. Główną rolę, wtedy gra mikoshi, która zostaje jego domem, aż do zakończenia święta. To w niej opiekuńcze bóstwo niesione na ramionach wiernych zwiedza swoją parafię. Ceremonia przyjścia kami to Shinkousai, a odejścia - Kankousai. W międzyczasie zanim wróci ono do siebie mikoshi ustawiona jest w miejscu zwanym Otabisho.

Podczas Gion Matsuri pochód z mikoshi każdorazowo jest poprzedzany paradą platform, niejako dla podniesienia radosnego nastroju obcowania z bóstwem. Parady sakimatsuri i atomatsuri różnią się nie tylko datami, ale trasami oraz wozami. Jednak nie zawsze tak było, mimo że to wielowiekowa tradycja. W czasie wzrostu ekonomicznego Japonii wzrastał także problem z korkami drogowymi. W roku 1966 roku obydwie parady zostały połączone i miały miejsce 17 lipca, aż do roku 2013. Jednak w roku 2014, aby dać zadośćuczynienia tradycji przywrócono paradzie jej oryginalny kształt. I teraz możemy oglądać to jak wyglądała przez 1000 lat.

Shinkousai i Kankousai

Platformy hoko i hiki yama

Ceremonia Shinkousai (przybywającego bóstwa) rozpoczyna się o 16.00 w Yasaka Jinja. O godz. 18.00 trzy mikoshi wyruszają niesione przez dzielnicę Ujiko, aby trafić do Otabisho, które znajduje się na rogu Shijou i Teramachi. Będą tam przebywać wystawione na widok publiczny, aż do 24 lipca. Tego dnia ok. godz. 17.00 pokonają drogę powrotną do chramu. Kiedy znajdą się na miejscu zostanie dokonana ceremonia Kankousai (odchodzących bóstw),

Festiwalowe platformy
Ogólnie dzielą się na dwa typy: hoko (鉾) - włócznia i yama (山) - góra. Hoko są większe i jest ich tylko 9. Ich waga dochodzi do 12 ton, a wysokość do 8 metrów (nie licząc ozdobnej włóczni, bo jej czubek znajduje się na wysokości ok 25 metrów!). Do zbudowania, ozdabiania, nawigowania i transportowania każdej z platform potrzeba ok. 180 ludzi! Mniejsze 23 platformy yama mają ok. 1,5 tony oraz wysokość 6 metrów. Do nich wystarczy ok 14-24 osób transportujących platformę. 

Same te suche liczby, a co za nimi idzie - ogrom pracy związanej z przygotowaniem wszystkiego, robią wrażenie. 

Jednak najbardziej znaczący jest fakt, że każda z platform opowiada własną historię. Symbolika ozdób zaczerpnięta jest z tradycyjnego japońskiego teatru, pieśni, wierszy. Każda ma też swoją nazwę.